Dzisiejszy czas pokazał nam, jak ważna jest współpraca sąsiedzka między państwami. Jak bardzo zacieśniła się ta współpraca odkąd wybuchła wojna na Ukrainie. Ciężko słowo „wojna” zapisać w czasie teraźniejszym. Trwają gorączkowe rozmowy i spotkania na wszystkich szczeblach, aby uniknąć rozlewu krwi w wolnej Europie. A szczególnie w Europie środkowo-wschodniej. Dziś, tu i teraz.
Będąc w Wyszehradzie, określiłam ten zamek jako zamek widmo. Niepozorny. Skromny. Po części ruina, niewidoczny, bo spowity gęstą mgła i nic. Nic tu się nie działo. Byliśmy my i zamek. Zapomniany a przecież ważny punkt na mapie historycznej Europy. Mający ogromne znaczenie, bo tu spotykali się królowie.
Prawdopodobnie w Wyszehradzie urodziła się św. Jadwiga, która jako 11 letnia Jadwiga Andegaweńska wyruszyła do Polski, aby objąć tron Polski.
W tym wpisie cofniemy się do średniowiecza, ale i historii najnowszej. Opowiem Wam o Grupie Wyszehradzkiej i Zamku Wyszehradzkim.
Wyszehrad po węgiersku Visegrad to niewielkie miasto, które upodobał sobie król Węgier Karol Robert w 1323 roku i wzniósł tu zamek. Zamek na wzgórzu stał się późnośredniowieczną stolicą Królestwa Węgier i rezydencją kolejnych królów.
Zamek Wyszehrad składa się z dwóch części, dolnej i górnej. I teraz uwaga. Do górnej części nie dotarliśmy mimo, iż byłam z grupą i z pilotem autokaru. Bez przewodnika co prawda, bo zamek można zwiedzać indywidualnie, ale jak to się stało, że grupa nie widziała górnej części zamku? Dotarliśmy tutaj bardzo wczesnym rankiem, kiedy wszystko spowite było deszczowymi chmurami. Zwiedzanie zamku dolnego przebiegało w deszczu ale spokojnie, nawet bardzo spokojnie, bo mieliśmy tu sporo czasu przed dalszą objazdówką Węgier. Wróciliśmy do autokaru z myślą przemieszczenia się do zamku górnego, jednak pan pilot postanowił inaczej ze względu na mgłę i wyjechaliśmy z Wyszehradu. Jakie było moje zdumienie, gdy zamek górny na szczycie ujrzałam dopiero na punkcie widokowym zakola Dunaju. Dlatego, jeśli jesteście tu na wyjeździe grupowym domagajcie się przejazdu na zamek górny. Ja czuję niedosyt.
Zwiedziliśmy Pałac Królewski Andegawenów, czyli Kiralyi palota z ogrodem, w którego istnienie wątpili nawet archeolodzy. Zamek został doszczętnie zniszczony przez dwukrotne najazdy tureckie, przywalony przez skały pobliskiego wzgórza a kamień rozgrabiła okoliczna ludność. Mimo, iż dziś prezentuje się skromnie został przywrócony dla turystów. Odbudowano części zamku, zadbano o dostępność dla niepełnosprawnych i wyeksponowano najciekawsze elementy. Na dziedzińcu znajduje się fontanna Herkulesa, przedstawionego jako dziecko walczącego z hydrą oraz Lwia Fontanna z czerwonego marmuru, która jest kopią. Oryginał został mocno zniszczony i jest wystawiony w jednej z sali dla zwiedzających .
Odtworzono komnaty królewskie z piecami kaflowymi. Istniały tu wówczas też łazienki z ciepłą wodą oraz ogrzewanie podłogowe. Zwiedzając indywidualnie, nie jest się w stanie doczytać wszystkich opisów i zapamiętać wszystkich informacji. Wejście na zamek jest odpłatne i można skorzystać z elektronicznego przewodnika, tylko nie ma możliwości w języku polskim. A dla Polaków jest to ważny punkt programu, często pomijany przez organizatorów wycieczek całkowicie. Zamek widmo.
Zamek górny Fellegvar z XIII wieku, określany też jako twierdza, dominuje nad piękną okolicą, otoczony pięknym lasem i Dunajem. Jak mój tytułowy zamek widmo położony na wzgórzu ok 333 metra n.p.m. Zapewne przy pięknej pogodzie, miejsce bajeczne dla fotografów i filmowców. To miejsce należy w końcu docenić, jest ku temu wiele przesłanek.
Kiedy Wyszehrad był stolicą Węgier, król Karol Robert przywiózł tu Świętą Koronę Węgierską, która w spektakularny sposób została skradziona. W jednej z komnat znajduje się jej kopia. Niestety nie widziałam.
Zamek był miejscem spotkań królów. W 1335 roku król Karol Robert zorganizował tu zjazd władców europejskich, w tym króla Polski, Kazimierza i Czech, Jana. Celem zjazdu było zawarcie sojuszu gospodarczo-politycznego. W jednej sali, z figurami woskowymi można dosiąść się do stołu władców.
W 1991 roku utworzono Grupę Wyszehradzką, wzorując się na tym historycznym wydarzeniu. W Wyszehradzie spotkali się prezydenci: Polski Lech Wałęsa, jeszcze wówczas istniejącej Czechosłowacji Vaclav Havel oraz premier Węgier Jozsef Antall, podpisując deklarację o wzajemnej współpracy.
Dziś widzimy, jak ważna była ta współpraca, która budowała demokratyczne fundamenty tych państw, wspólnie działała na rzecz wejścia tych krajów do Unii Europejskiej i NATO. Polska, Węgry, Czechy i Słowacja osiągnęły postawione sobie cele i do tego momentu szły razem, co będzie dalej? Tego nikt nie wie.
